اسید هیومیک ، به گروهی از مولکول ها اطلاق می‌گردد که به ریشه‌های گیاه، آب و مواد مغذی مورد نیاز را رسانده و به رشد گیاهان کمک می‌کند. سطح بالای اسید هیومیک می‌تواند بازدهی تولید محصول را به صورت چشمگیری افزایش دهد و در مقابل، کمبود اسید هیومیک می‌تواند از تولید محصولات کشاورزان و باغداران به طرز قابل توجهی بکاهد.

اسید هیومیک، ماده اولیه برای تولیدکنندگان در زمینه کود طبیعی و سایر افزودنی‌های کشاورزی بوده که برای بهبود ساختار خاک به همراه افزایش قدرت بافری خاک، از دیگر ابعاد استفاده مفید و موثر از اسید هیومیک است.

در خاک سبک و ماسه ای، اسید هیومیک، قابلیت تبادل کاتیونی را با افزایش کارآیی ریشه جهت نگهداری آب و مواد مغذی افزایش می‌دهد. همچنین در شرایطی که خاک دارای PH قلیایی است، اسید هیومیک می‌تواند PH را به صورت بافر درآورده و مواد مغذی و کمیاب را به شکل قابل جذب برای ریشه گیاه تبدیل کند.

مزایای اسید هیومیک را از چهار جنبه می‌توان مورد ارزیابی قرار داد، این موارد عبارتند از:

• مزایای فیزیکی
• مزایای بیولوژیکی
• مزایای اقتصادی
• مزایای زیست شناختی

مزایای فیزیکی

اسید هیومیک ، ساختار فیزیکی خاک را اصلاح می‌کند که به نوبه خود، موجب بهبود ساختار خاک شده و سبب افزایش ظرفیت نگهدارنده آب و مواد غذایی می گردد. از این طریق، کارایی خاک را برای ثمردهی بهتر، افزایش خواهد داد. علاوه بر این، اسید هیومیک، سبب سست شدن خاک شده و نفوذ پذیری خاک را افزایش می‌دهد، لذا موجب تسهیل نفوذ مواد غذایی به ریشه گیاه خواهد شد. علاوه بر این، اسید هیومیک به تسریع خشکی خاک کمک کرده و با تیره کردن خاک، موجب تامین انرژی مورد نیاز گیاه خواهد شد.

مزایای بیولوژیکی

اسید هیومیک، آلودگی آب را کاهش می‌دهد، با ترشح کم نیترات، شرایط مساعدی را برای ریشه خاک فراهم می‌آورد. با کاهش شوری آب، در حفاظت از سفره‌های زیر زمینی نقش مهمی‌ ایفا می‌کند و با افزایش توانایی ترکیب کلویید‌های خاک، موجب فراهم آوردن بهترین شرایط رشد گیاه می‌گردد. بهترین روش پیشگیری از فرسایش خاک، استفاده از مزایای اسید هیومیک است که مزایای زیست محیطی آن توسط بسیاری از موسسات بین المللی کشاورزی ارگانیک تامین شده است.

مزایای اقتصادی

اسید هیومیک، ترکیبات مواد مغذی موجود در خاک به ویژه عنصر آهن را برای استفاده گیاهان تهیه می‌کند و بدین ترتیب با تامین عنصر آهن که از جمله عناصر ضروری مورد نیاز گیاه است، صرفه اقتصادی داشته و با هزینه کمتر، کارایی بهتر و بیشتری را در پی خواهد داشت.

مزایای زیست شناختی

به لحاظ زیست شناختی،اسید هیومیک موجب تحرک رشد گیاهان و تکثیر مطلوب میکروارگانیسم‌های مفید خاک شده و مقاومت طبیعی گیاهان را در برابر بیماری ها و آفت کش ها افزایش می‌دهد، دیواره سلولی موجود در میوه را ضخیم کرده و مدت زمان نگهداری میوه و ثمره گیاهان را افزایش می‌دهد و در نهایت موجب افزایش جوانه زنی و ماندگاری بذرها می‌شود.

در پایان اشاره کنیم که استفاده از سموم، نه تنها موجب برهم خوردن تعادل عناصر و اجزای خاک می‌شود، بلکه باعث مشکلات زیادی از جمله تخریب میکروب‌های مفید خاک، آلودگی‌های زیست محیطی و ورود نیترات به چرخه غذایی انسان شده و سلامت جامعه بشری را مورد تهدید قرار داده است. از راه‌های موثر کاهش این مشکلات، استفاده از کودها و مواد غیر شیمیایی بیولوژیک مانند اسید هیومیک است که با حفظ طبیعت به عنوان امانت الهی و هدف اصلی، بیشترین و موثرترین محصول را تولید نماید و بالاترین بهره وری را از خاک، به عمل آوریم.