گیاه برای رشد به عناصر مختلف و مواد معدنی مختلفی نیاز دارد. در این مقاله از شیمی گل، عناصر غذایی و نقش آنها در گیاه منابع غذایی را بررسی می کنیم.

حدود 16 ماده و عنصر غذایی برای رشد اکثر گیاهان لازم بوده که گیاه این عناصر را از خاک و هوای اطراف می‌گیرد. این عناصر به‌وسیله محلول خاک به گیاه منتقل می‌شود. عناصر به‌صورت ذیل جذب خاک می‌شوند.

از طرق آب‌وهوا:

1. کربن (C)به‌صورت (co²)  از طرق هوا
2. هیدروژن (H) از طریق آب
3. اکسیژن (O) از طریق آب

از طرق خاک و کودهای آلی و معدنی:

از طریق کودهای آلی و معدنی نیتروژن (N)؛ گیاه لگومینوز نیتروژن خود را از هوا و به کمک باکتری‌های زنده (ریزوبیوم) موجود روی گره‌های ریشه خود به دست می‌آورند. فسفر (P)، پتاسیم (K)، کلسیم (Ca)، منیزیم (Mg)، گوگرد (S)، آهن (Fe)، منگنز (Mn)، روی (Zn)، مس (Cu)، مولیبدن (Mo) و کلر (Cl). این عناصر و متوسط درصد آنها در ماده خشک گیاه در شکل زیر نشادن داده شده است،

در مواد غذایی و نقش آنها در گیاه منابع غذایی عناصر شیمیایی دیگری نیز بوده که توسط گیاه جذب می‌شوند؛ لذا این عناصر غذایی برای برخی از گیاهان می‌توانند سودمند باشند. اما عنصر ضروری برای رشد تمامی آنها نمی‌باشند.

وظایف عناصر غذایی

گیاه به‌جز عنصر کربن، تمامی عناصر موردنیاز خود را از محلول خاک جذب می‌کند. از نظر میزان نیاز خاک، این عناصر به دودسته تقسیم می‌شوند:

1. عناصر غذایی پرمصرف؛ شامل خود عناصر غذایی اولیه و ثانویه می‌باشد.
2. عناصر غذایی کم‌مصرف.

مواد غذایی پرمصرف:

این مواد به مقدار زیادی مورد احتیاج گیاه است و اگر یک یا چند عنصر از این عناصر در خاک کم باشد باید مقدار زیادی از طریق کود معدنی تأمین شوند. به طور طبیعی در خاک‌هایی کمبود عناصر غذایی دیده شده که برداشت عناصر از خاک توسط گیاهان در طول سال‌ها و طی کشت واریته‌های پرمحصول که به عناصر غذایی زایدتری نیاز دارند، خاک دچار فقر غذایی شده است. در مقابل این عناصر به مقدار کمی برای رشد یک گیاه لازم هستند و باید به میزان خیلی کم و در جاهایی که کمبود آنها در خاک مشاهده می‌شود مصرف شوند.

منبع: مقاله راهنمای کودها و کاربرد آنها در کشاورزی یونس محمدنژاد – محمد صلاحی فراهی پایان بخش اول